Alimus rievtti váidinlohpevuogádat

Váidinlohpevuogádagaid ollašuhttin rievdadii čielgasit alimus rievtti sajádaga alimus duopmostuollun. Golmma riektedási nuppástusohcanvuogádat nuppástuvai guovttedássásažžan, vuolit duopmostuolu čovdosis lea njuolggadusaid mielde vuoigatvuohta váidit dušše ovtta riektedássái. Alimus rievttis bođii čielgasit ovdačoavddusduopmostuollu ja hoavvarivttiin bođii measta buot diggeriidduid loahpalaš alimus riektedássi. Váidinlohpevuogádat guoská maid sierraduopmostuoluid čovdosiid.

Váidinlohpevuođustusat

Váidinlobi mieđiheami gáibádusat leat mearriduvvon riektegeavvangeavlli 30 logu 3 § 1 momeanttas. Dan mielde alimus riekti sáhttá mieđihit váidinlobi dušše čuovvovaš ákkain:

  1. lága heiveheami dáfus eará seammalágan dáhpáhusain dahje riektegeavadaga oktilasvuođa dihtii lea dehalaš doaimmahit ášši alimus rievtti čoavdinláhkai (ovdačoavdduságga)
  2. áššis lea dáhpáhuvvan dakkár riektegeavvan – dahje eará feailla, man vuođul čovdosa galggašii lága mielde burgit (burginágga)
  3. váidinlobi mieđiheapmai lea eará lossa sivva (lossa sivva -ágga).

Váidinlohpevuogádaga dárkkuhus lea, ahte alimus riekti vuodju riektegeavadaga stivremii. Dađe lági mielde ovdačoavdduságga lea lágas máinnašuvvon váidinlohpeákkain dehalamos. Ovdačoavddus sáhttá laktásit "lága heiveheapmai eará seammasullasaš dáhpáhusain" dahje "riektegeavadaga oktilasvuhtii". Vuosttasin máinnašuvvon dáhpáhusas addojuvvojit riekterávvagat boahtti seammasullasaš diggeriidduid várás. Maŋit dáhpáhusas háliduvvo ahte riekteráva stivre vuolit rivttiid juohkásan dahje alit rievtti čoavdingeavadaga vuostásaš láhkaollašuhttima. Ovdačoavdinákkat váidinlohpái laktása ovtto dat, ahte ášši čoavdimis alimus rievttis lea oppalaš vuoigatvuođalaš mearkkašahttivuohta.

Burginágga ja lossa sivva-ágga bohtet geavadagas hárve heiveheami várás. Váidinlohpi om. ákkain boahtá gažaldahkii lagamustá dalle, go boahtá ovdan dárbu vuiget čielgasit boastto, mearihis dahje eahpevuoiggalaš čovdosiid.

Gažaldat váidinlobi mieđihemis čovdo váidinlohpeohcamuša vuođul. Váidinlohpeohcamušas galgá máinnašit, galggašiigo lobi mieđihit ovdačoavddusákka, burginákka dahje lossa siva dihtii. Lassin galgá ovdanbuktit daid sivaid, maid vuođul ohcci geahččá, ahte váidinlobi mieđiheapmai lea su ovdanbuktin ágga. Gáibádus váidinlobi mieđiheamis galgá dađe lági mielde vuođustuvvot.

Julkaistu 30.3.2015